ӨТЕГЕН ЕРҚОЖАҰЛЫ – 1912 ЖЫЛЫ ТӨРТКҮЛ ӨҢІРІНДЕ ДҮНИЕГЕ КЕЛГЕН. СОДАН АУЫЛДА САУАТ АШЫП, 1928 ЖЫЛЫ ТАШКЕНТ ҚАЛАСЫНДАҒЫ МҰҒАЛІМДЕР ДАЯРЛАЙТЫН АҒАРТУ ИНСТИТУТЫНА ОҚУҒА ТҮСЕДІ. ОСЫ ЖЫЛЫ ОЛ НЕБӘРІ 16 ЖАСТА ЕДІ. БҰЛ ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРНЫН ҮЗДІК БІТІРГЕН ӨТЕГЕН ЕРҚОЖАҰЛЫ АУЫЛҒА КЕЛІП, МЕКТЕПКЕ МҰҒАЛІМДІК ҚЫЗМЕТКЕ...

Жаңбырлы күн, бүгін сондай сүреңсіз, Сағынышпен сырлас сынды күрең күз. Соңырқап бip соққан желге ағаш та, Жапырағын төгіп жатыр үнемсiз... Табиғаттың жабырқаулы күзгі әрі, Мұңды шақ бұл сағындырар бiздi әлi. Кеудемдегі шексіз сезім жалынын, Өршiтiп бip үрлегендей ызғары... Сары әлемнің құшағына еніп бip,...

Байқап қарасаңыз іс келетін, шебер қолды жандардың жаратылысы тым бөлек. Олар кез келген жұмыста төзімді әрі сабырлы. Біз сөз еткелі отырған Рысты Ұзақбаева отбасының ғана емес, қоғамның қамын жеген, жас ұрпақ тәрбиесіне айтулы үлес қосып, ұлттық салт-дәстүрлерді жалғастырып, қолөнерді өміріне өрнек етіп...

Көмескіленіп көктемгі із, Жылыстап жаз да, көшкен күз. Қасында қалғып қарттардың Қиссасын тыңдап өскенбіз. Адастырғанда арман-қыз, Алдамшы етіп қалған күз. Әр сөзі сойыл сары шалдың "Сыбағасын" да алғанбыз. Өтеді-ау өмір бұлдырап, Көргенің одан құндырақ. Ақсақал атанғандардан Алғыс та алдық біз бірақ....

Қорқыт ата көшесінің бойына орналасқан «Ертөстік» балабақшасының тұсынан өткенімде есіме Айшық атам түседі. Өйткені, бұрын осы жерде атамның үйі болған. Жоғары оқу орнының соңғы курстарында оқитынмын. Жазғы демалысқа келгенімде анам  «Атаң хәл үстінде, ертең кіріп шығайық» деді. Жатаған үйдің іші...

Алаштың  анасы  атанған  Сыр  елі дегенде, әрине  жыраулық  өнердің  туын  тіккен  рухани  әлемімізге  100-ден  астам  ақын-жырау,  композитор, әнші,  жыршы  сыйлаған  өзіндік  әуен  бабымен  сезімді  оятар  нәзіктігімен, ырғақтық  сұлулығымен, қайталана  бермейтін ерекшелігімен  айқындалатын Қармақшы ...

Қорқыттың көріИісі түркілердің ішінде жалпы халықтық сипатқа ие болып, ортақ тұлғаға айналған  тұлғалар аз емес. Солардың ішінде шоқтығы биік, еңбектеген баладан, еңкейген қарияға дейінгі аралыққа түгел таныс ол – Қорқыт. Әлемнің түкпір-түкпіріне ойшыл, абыздығымен танылған бабамыздың мәңгіге тыныс тапқан...

1961 жыл.  Оныншы сыныпты бітіріп тұрмыз. Оқу жылы аяқталып, мемлекеттік емтихандарды тапсырып болғанбыз. «Аттестат» деп аталатын арман болған көк қағазды алатын сәт жақындаған сайын жүректі лүпілдеткен қуаныш пен қанша жыл мектеп партасында бірге отырған достарымызға деген қимас сезімдеріміз араласып ерекше...

«Ерте, ерте, ертеде, ешкі жүні бөртеде, қырғауыл қызыл екен, құйрық жүні ұзын екен» деп бастаған анамыздың түнгі ертегісі ғажайыпқа толы еді. Ұйықтар алдында түрлі қызық оқиғаның куәсі болып, сол ертегі кейіпкеріндей батыр сезінетінбіз өзімізді. Солай қиял жетегінде тәтті ұйқыға бататын едік...Қазір ше? Ал...

«О, туған жер киелі бақ тұрағым, Қанат беріп ұшырған жақсыларын. Бабалардың өшірмей өнегесін, Оқы ұрпағым, білімнің жақ шырағын. Бұл ауыл жырдан өрген өнегені, Сыр бойының сырға бай өрелі елі. Бірі батыр, бірі ұста, бірі жыршы, Тұнған тарих бабамның көгені еді». Иә, Тұрмағамбет ауылы деп өзім кіндік қаным...