ҰЖЫМ ҰЙЫТҚЫСЫ
Бүгінде мемлекетіміздің басты саясаты – «Мәңгілік ел» болу десек, болашақ ұрпақ тәрбиелеуде шығармашыл ұстаздың мәртебесі биік. Сондықтан: «Ұстаздық – ұлық қызмет емес, ұлы қызмет», – деп Бауыржан Момышұлы айтқандай, ұстаздық жолда әрбір педагогке артылар жүк жеңіл емес. Білімді жетілдіру, үздіксіз оқу, іздену – ұстаздың өмірлік міндеті. Бүгінде ұстаз балаға қандай тәрбие беруі керек? Оның алға қойған мақсаты қандай? ХХІ ғасырдың мұғалімінен не күтеміз? Бәсекеге қабілетті, кез келген қиыншылыққа төзе алатын, тығырықтан шыға білетін, ойы озық, білімі ілгері жас өскінді даярлау үшін ұстазға қандай қасиет керек? Әсіресе, бүгінгі партада отырған баланың ертеңгі күні кім болып шықпағы бәрінен де маңызды болмақ? Ұстаз болу да, ұстаздар ұжымын басқару да – жүректің ісі. Бұл тұрғыда мектеп басшысының рөлі қандай?
Жүйелі жұмыс нәтижесінде Г.Жұмағалиқызы бірқатар жетістікке қол жеткізді. Б.Әбенғалиев, Н.Қанатова, Б.Ибрагимовтер «Алтын белгі» тағынса, М.Жаппасбаева, А.Бақтыбаева, Н.Қуанышбековалар «Үздік аттестат» иегері атанды. Айтулы мектептен 2012-2013 оқу жылында 5 мемлекеттік білім грантының иегері, 2013-2014 оқу жылында 7, 2014-2015 оқу жылында 9 білім гранты шықты. 2014-2015 оқу жылында бітіруші 11-сыныпты 22 оқушы бітірсе, оның 21-і Ұлттық бірыңғай тестілеуге қатысты. 11-сынып оқушысы Б.Ибрагимов «Алтын белгіні» қорғаса, мектептің орташа балы 82,67 пайызды құрады. 2015-2016 оқу жылында 11-сыныпты 19 оқушы бітіріп, оның 15-і ҰБТ-ға қатысты. Бітіруші Н.Қуанышбекова мен А.Бақтыбаева «Үздік аттестатқа» ие болды. 2016-2017оқу жылында Г.Әбдіхалықова «Алтын белгі» алса, мектептің орташа балы 89,29-ды құрады. Өткен жылы мектептен 3 оқушы Н.Ибрагимов, Е.Қуандықов, А.Несіпбековтер «Алтын бала» атанса, орташа балл 91,37-ні құрап, ауданда ұлттық бірыңғай тестілеу қорытындысымен Е.Қуандықов 131 баллды еңсеріп, ең жоғары көрсеткішті көрсетті. Осы оқу жылында мектеп бітірген 19 оқушының 18-і мемлекеттік білім грантын жеңіп алды. Ал, 2016-2017 оқу жылында 12, 2017-2018 оқу жылында 13 оқушы аудандық олимпиададан жүлделі орынға ие болса, 2 оқушы математика пәнінен облыстық олимпиадада А.Мирамбекова, Ұ.Қожахметова 2 орынды қанжығаға байлады. Сондай-ақ, «Дарын» орталығының ұйымдастыруымен өткен облыстық ғылыми жоба байқауында 3 оқушы жүлделі орынмен марапатталса, 1 оқушыға алғыс хат табысталды. Сонымен қатар, облыстық руханият орталығының «Жас ғалым» ғылыми жоба байқауында 3 оқушы жүлделі орынға ие болса, 2016-2017 оқу жылында «Ақбота – 2017» республикалық интеллектуалдық марафонынан 40 оқушы топ жарды. Халықаралық «ПОНИ» – для всех» байқауында да 18 оқушы жүлде салды. Айта берсек, білім ұясында мұндай жетістік көптеп саналады.
2016 жыл мектеп үшін айтулы жыл болды. Себебі, ақпан айында мектепке «мектеп-лицей» статусы берілді. Осындай үлкен жұмысқа мектеп директоры Гүлжахан Мұнарбаева ұйытқы болған-ды. Білім саласындағы ерекше еңбегі ескеріліп, оған «ҚР Білім беру ісінің үздігі» белгісі тапсырылды. Сондай-ақ, ол республикалық колледждер мен мектептер мұғалімдері арасында өткізілген «Үздік педагог – зерттеуші» ғылыми-әдістемелік байқауында жүзден жүйрік шығып, жеңіс тұғырынан көрінді. 2008 жылы облыстық білім қызметкерлерінің «Үздік мектеп директоры – 2008» байқауының ІІ орнын иеленді.
2015 жылы А.Жанпейісов атындағы №105 орта мектеп – Қазақстан Педагогикалық Ғылымдар Академиясының ұжымдық мүшелігіне салтанатты түрде қабылданды және «Үздік директор» І тәуелсіз қоғамдық байқауының жеңімпазы атағы берілді. 2017-2018 оқу жылында республикалық «Үздік директор» байқауында «Үздік директор» төсбелгісін кеудесінде жарқыратты. Әркез іздену мен еңбектенуді мұрат еткен Г.Мұнарбаеваға жуырда ҚР Білім және ғылым министрлігінің құрмет грамотасы тапсырылды.
– Уақытында Мәлік Ғабдуллин: «Мұғалім өзінің білімділігімен, жүріс-тұрысымен, жайдары мінезімен, тіпті сырт пішіні, киген киімімен де оқушысына жақсы мағынада қатты әсер етеді" деген. Осыбір ғибратты сөзді ұстаз үнемі ұмытпауы тиіс. Расында да, оқушы мұғалімге қарап бой түзейді, тәрбие алады. Үш тұғырлы тілді меңгерудегі құлшынысымыз жаман емес. Жалпы, жаңа ғасырдың ұрпағын тәрбиелеуде ұстаздарға жүктелер міндет те, талап та жоғары. «Жақсының тамыры тереңде, оны ешкім шаба алмас, көлеңкесі көктен, нұрын шашар еліне» – деген екен кезінде даналарымыз, – дейді кейіпкеріміз.
Гүлжахан Жұмағалиқызы білікті басшы, ұстаз болумен бірге, отбасында үлгілі ана, сүйікті жар, ағайын-туыстың жанашыры. Халық қағидасында: «Жақсы адам ғана жақсы басшы бола алады" демекші, ол білім сапасының артуына өз үлесін қосып келе жатқан майталман. Үйретуден, кеңес беруден жалықпайтын білікті басшыны өнеге тұтамыз дегенді айтады.
Заман талабына сай жұмыс істеп, жаңашылдыққа ұмтылып, табанды еңбек етіп жүрген білікті басшының бірі – Гүлжахан Мұнарбаева А.Жанпейісов атындағы №105 мектеп-лицейдің директоры.
Жүйелі жұмыс нәтижесінде Г.Жұмағалиқызы бірқатар жетістікке қол жеткізді. Б.Әбенғалиев, Н.Қанатова, Б.Ибрагимовтер «Алтын белгі» тағынса, М.Жаппасбаева, А.Бақтыбаева, Н.Қуанышбековалар «Үздік аттестат» иегері атанды. Айтулы мектептен 2012-2013 оқу жылында 5 мемлекеттік білім грантының иегері, 2013-2014 оқу жылында 7, 2014-2015 оқу жылында 9 білім гранты шықты. 2014-2015 оқу жылында бітіруші 11-сыныпты 22 оқушы бітірсе, оның 21-і Ұлттық бірыңғай тестілеуге қатысты. 11-сынып оқушысы Б.Ибрагимов «Алтын белгіні» қорғаса, мектептің орташа балы 82,67 пайызды құрады. 2015-2016 оқу жылында 11-сыныпты 19 оқушы бітіріп, оның 15-і ҰБТ-ға қатысты. Бітіруші Н.Қуанышбекова мен А.Бақтыбаева «Үздік аттестатқа» ие болды. 2016-2017оқу жылында Г.Әбдіхалықова «Алтын белгі» алса, мектептің орташа балы 89,29-ды құрады. Өткен жылы мектептен 3 оқушы Н.Ибрагимов, Е.Қуандықов, А.Несіпбековтер «Алтын бала» атанса, орташа балл 91,37-ні құрап, ауданда ұлттық бірыңғай тестілеу қорытындысымен Е.Қуандықов 131 баллды еңсеріп, ең жоғары көрсеткішті көрсетті. Осы оқу жылында мектеп бітірген 19 оқушының 18-і мемлекеттік білім грантын жеңіп алды. Ал, 2016-2017 оқу жылында 12, 2017-2018 оқу жылында 13 оқушы аудандық олимпиададан жүлделі орынға ие болса, 2 оқушы математика пәнінен облыстық олимпиадада А.Мирамбекова, Ұ.Қожахметова 2 орынды қанжығаға байлады. Сондай-ақ, «Дарын» орталығының ұйымдастыруымен өткен облыстық ғылыми жоба байқауында 3 оқушы жүлделі орынмен марапатталса, 1 оқушыға алғыс хат табысталды. Сонымен қатар, облыстық руханият орталығының «Жас ғалым» ғылыми жоба байқауында 3 оқушы жүлделі орынға ие болса, 2016-2017 оқу жылында «Ақбота – 2017» республикалық интеллектуалдық марафонынан 40 оқушы топ жарды. Халықаралық «ПОНИ» – для всех» байқауында да 18 оқушы жүлде салды. Айта берсек, білім ұясында мұндай жетістік көптеп саналады.
2016 жыл мектеп үшін айтулы жыл болды. Себебі, ақпан айында мектепке «мектеп-лицей» статусы берілді. Осындай үлкен жұмысқа мектеп директоры Гүлжахан Мұнарбаева ұйытқы болған-ды. Білім саласындағы ерекше еңбегі ескеріліп, оған «ҚР Білім беру ісінің үздігі» белгісі тапсырылды. Сондай-ақ, ол республикалық колледждер мен мектептер мұғалімдері арасында өткізілген «Үздік педагог – зерттеуші» ғылыми-әдістемелік байқауында жүзден жүйрік шығып, жеңіс тұғырынан көрінді. 2008 жылы облыстық білім қызметкерлерінің «Үздік мектеп директоры – 2008» байқауының ІІ орнын иеленді.
2015 жылы А.Жанпейісов атындағы №105 орта мектеп – Қазақстан Педагогикалық Ғылымдар Академиясының ұжымдық мүшелігіне салтанатты түрде қабылданды және «Үздік директор» І тәуелсіз қоғамдық байқауының жеңімпазы атағы берілді. 2017-2018 оқу жылында республикалық «Үздік директор» байқауында «Үздік директор» төсбелгісін кеудесінде жарқыратты. Әркез іздену мен еңбектенуді мұрат еткен Г.Мұнарбаеваға жуырда ҚР Білім және ғылым министрлігінің құрмет грамотасы тапсырылды.
– Уақытында Мәлік Ғабдуллин: «Мұғалім өзінің білімділігімен, жүріс-тұрысымен, жайдары мінезімен, тіпті сырт пішіні, киген киімімен де оқушысына жақсы мағынада қатты әсер етеді" деген. Осыбір ғибратты сөзді ұстаз үнемі ұмытпауы тиіс. Расында да, оқушы мұғалімге қарап бой түзейді, тәрбие алады. Үш тұғырлы тілді меңгерудегі құлшынысымыз жаман емес. Жалпы, жаңа ғасырдың ұрпағын тәрбиелеуде ұстаздарға жүктелер міндет те, талап та жоғары. «Жақсының тамыры тереңде, оны ешкім шаба алмас, көлеңкесі көктен, нұрын шашар еліне» – деген екен кезінде даналарымыз, – дейді кейіпкеріміз.
Гүлжахан Жұмағалиқызы білікті басшы, ұстаз болумен бірге, отбасында үлгілі ана, сүйікті жар, ағайын-туыстың жанашыры. Халық қағидасында: «Жақсы адам ғана жақсы басшы бола алады" демекші, ол білім сапасының артуына өз үлесін қосып келе жатқан майталман. Үйретуден, кеңес беруден жалықпайтын білікті басшыны өнеге тұтамыз дегенді айтады.
Түйін:
Ұлы жазушы Экзюпери: «Егер де кеме жасағың келсе адамдарды шақырып, жұмысты жоспарлаудың, бөліп берудің, құрал-саймандарды тауып берудің қажеті жоқ. Адамдардың шексіз теңізге деген ынта-ықыласын оята алсаң болғаны. Сонда олар өздері-ақ, кеме жасап алады» деген екен. Міне, біздің кейіпкердің де ұжым басқарудағы әдісі осында ұлағат бар.
Ұлы жазушы Экзюпери: «Егер де кеме жасағың келсе адамдарды шақырып, жұмысты жоспарлаудың, бөліп берудің, құрал-саймандарды тауып берудің қажеті жоқ. Адамдардың шексіз теңізге деген ынта-ықыласын оята алсаң болғаны. Сонда олар өздері-ақ, кеме жасап алады» деген екен. Міне, біздің кейіпкердің де ұжым басқарудағы әдісі осында ұлағат бар.
Сәрсенкүл ЖАУДАТБЕК,
«Қармақшы таңы».