– Біз ауылда кішкентайымыздан жер жыртып, бақша егіп өстік. Сондықтан мұндағы жердің жайы бес саусақтай таныс. Биогумуспен айналысуыма да қиындық тумады. Бұл іске келуіме Алматыдағы ағам себеп болды. Ол ауылда малдың тезегі мен көңінен табиғи таза тыңайтқыш шығаруға болатынын айтты. Сөйтіп, биогумусты дайындаудың әдісін үйреніп, оқуыма кеңес берді. Бұл ойы маған ұнады. Жалпы өзім кез келген істе «жоқ, қолымнан келмейді» деп айтпаймын. Керісінше, алға ұмтылуға тырысамын. Алматыға барып оқуын оқып, сертификатын алдым. Сол жақтан құрттарды сатып алып, ауылға әкеліп істі бастадым. Міне, 2015 жылдан бері бақшаға бірде-бір минералды тыңайтқыш қолданған емеспін. Осы биогумустың арқасында еккен егінім жылда жақсы өнім беруде, – дейді кәсіпкер.

– Мендегі құрттар «Старатель» деп аталады. Арнайы зертханада дайындалған. Олар тек көңді жейді, қажет тамағы да сол. 80 пайыз ылғалда өседі. Көң арасында газ жиналмас үшін 1015 күнде аударып қоямыз. Ондай алып бара жатқан жұмысы да жоқ. 6 айда тыңайтқыш дайын болады. Құртты көшіріп, гомусын аламыз. Содан кейін бақшаға, жеміс-жидек, гүлге пайдалана беруге болады. Қыста қатты суықта үсіріп аламын деп қорқудың қажеті жоқ. Өзі гибридті тіршілік болғандықтан өлмейді, жиналып ұйықтап қалады да жазда қайта тіріліп қызметіне кіріседі. Құрттың міндеті – көңді жеп, қара топыраққа айналдырып, құнарландырады. Құрамында кальций, азот, фосфор бар. Кез келген көкті шығаруға қауқары жеткілікті, тек қолдана білу керек. Биогумустың күші бес жылға дейін сақталады. Мен ауданға келгенде байқайтыным көктемде еккен талдар көктемей өліп қалып жатыр. Неге? Себебі жеріміз сор. Осындайда биогумусты пайдаланса жер құнарланып, талдар өсер еді. Қазір ауыл жұрты осы тыңайтқышты қолданады, көптен бері шықпаған ағаштарымыз көктеп тұр. Әзірге Төретамнан, аудан көлемінен сұраныс жиі түсіп жатыр. Жақын арада Алматы қаласынан сатуға рұқсат берілетін сертификат келсе, дүкендерге шығарамыз, – дейді кәсіп иесі.