Менингиттің алдын алу жолдары
Менингококк инфекциясы - бактериялармен қоздырылатын жіті инфекциялық ауруы, түрлі клиникалық көріністерімен – симптомсыз тасымалдау, назофарингит (мұрын және жұтқыншақ қабынуы), менингит (ми қабықтарының қабынуы) және менингококк сепсисі (қанзақымдануы) өтеді.
Ауру адамдар мен сау тасымалдаушылар инфекция көзі болып табылады, яғни клиникалық көріністері жоқ, бірақ олар менингококк тасмалдаушылары болады. Менингококкинфекциясы аурушаңдығы кезендігімен сипатталады - қыста және ерте көктемде аурушандық жоғары. Инфекцияның берілу жолы - ауалы-тамшылы (жөтелгенде, түшкіргенде, сөйлескенде). Инфекция қоздырғышы сыртқы ортада өте тұрақсыз. Микробдені сау адамның ағзасына науқас немесе тасмалдаушымен ұзақ және тығыз қарым-қатынаста болғанда жоғарғы тыныс алу жолдарының шырышты қабығы арқылы енеді. Жұқтырып алған кезден бастап аурудың басталуынадейін бір күннен он күнге дейін өтеді. Науқас алғашқы күнінен бастап айналадағыларға жұқпалы. Менингит үшін тән кенеттен басталуы: күтпеген жерден катты бас ауыруы пайда болып, құсу, 6-15 сағаттан кейін бөрт, температурасы 39-40°С жетеді, қалтырау. Тері бозғылт. Жалпы әлсіздік байқалады, арқа және аяқ-қолдың аурады. Науқастар шөлдейді, тәбеті төмендейді. Бұл ауру жеңіл өтуі мүмкіндігінатап өту қажет, сондықтан өте сұм ретінде мұндай салыстырмалы "айтарлықтай" аурудың, тұмау, ангина, тонзиллиты және т. б.ауруларды еліктіреді. Ағзаның қорғаныс күшінің әлсіреуі туындаған кезде қатты тоңу, шаршау, қажуқолайлы жағдайда пайда болады менингококк шапшаң қабықтың және мидың қабынуы енеді және қоздырады.
Профилактика: Аурудың алғашқы белгілері пайда болған кезде катаралдық құбылыстармен (тамақ қызарып, дене қызуының көтерілуі, бас ауруы, әлсіздік) дәрігерге көріну қажет, оның барлық ұсыныстарын орындаңыз; Түрлі мәдени-бұқаралық іс-шараларға, жүзу бассейндері, сауда-ойын-сауық орталықтарында ойын алаңдарына баруды шектеу, жеке гигиенаны сақтау қажет. Ғимараттарды жиі желдетіп, ұйымдасқан ұжымдарда ылғалды жинау жүргізу. Созылмалы инфекция ошақтарының санация жүргізуі маңызды, балалар жасында бұл жиі ЛОР-органдарына қатысты, сондықтан балаларды оториноларингологтарға тұрақты апару тиіс және мүмкіндігінше алдын-алу мақсатында. Тек қайнаған немесе бөтелкедегі судыішу қажет. Тону, ашығу, ұйқысыз, стресс және т. б. аулақ болу. Ауруды әрқашан емдегеннен алдын алған жеңіл екендігін есте сақтау қажет!
Г.А.Амантаева,
ҚР ДСМ СЭБК “ҰСО” ШЖҚ РМК
Қызылорда облысы бойынша филиалының
Қармақшы аудандық бөлімшесінің бактериологиялық
және паразитологиялық зерттеулер зертханасының
зертханашысы
