Халық ипотека алу кезінде неліктен өз ақшасына да пайыз төлейді?
Жақында Мәжіліс депутаты Ислам Сұңқар премьер-министр Олжас Бектеновтің атына жолдаған депутаттық сауалында "Отбасы банктің" несие беру шарттарын сынға алған болатын. Ол банк халықтың өзінің ақшасының үстіне пайыз қосып беретінін айтып, "бұл қаншалық дұрыс?" деп таңданды. Осыған байланысты тілші бүгінде танымал банктің бұл тәсілінің халық үшін тиімділігін анықтау мақсатында жылжымайтын мүлік бойынша сарапшы Қайрат Қожановқа жүгінді.
Маман ең алдымен ипотека бойынша қызмет көрсететін екінші дәрежелі банктердің жүйесі туралы айтты.
"Қазақстанда ипотеканың түрі көп. Қазақстандықтарға ипотека бойынша ондаған банк қызмет көрсетеді. Соның ішінде, 90 пайыз банк сіздің алған қарызыңызға ғана пайыз жүргізеді. Мысалы, сіз 20 миллион теңгеге үй алдыңыз, оның 10 миллионы қолыңызда бар. Яғни, толық соманың 50 пайызын ғана қарызға алып жатырсыз. Банк сіздің нақты алған қарызыңызға 15-17 пайыз үстемақы жүргізеді. Бұл түсінікті, яғни борышкер "қанша қарыз қалды? Негізгі борышы азайып жатыр ма?" деген сұрақтарға жауап бере алады, яғни өзі есептеу үшін қарапайым формула пайда болады. Алайда елімізде мемлекеттің үлесі бар тағы бір банк бар, оның ішінде жүйе басқаша жүреді", - деді ол.
Маман ең алдымен ипотека бойынша қызмет көрсететін екінші дәрежелі банктердің жүйесі туралы айтты.