«Ағылшын, орыс тілдерінде экскурсия жүргіземін»
Қорқыт ата мемориалдық кешені – түбі бір түркі жұртының тәу ететін қасиетті мекені. Мың жылдан астам тұтас бір дәуірді межелеген ескерткіш әлі де адамзат баласының қызығушылығын туғызып келеді. Әлемнің әр қиырында тарыдай шашырап жүрсе де, түркілер атақты абызды ұлы бабамыз деп дәріптейді. Қазақ топырағына қадам басқан сәттен Қорқыттың мәңгілік мекеніне арнайы ат басын бұрады. Келушілерге Қорқыт ата мемориалды музейінің ғылыми қызметкері Айгүл Бермаханова кешенді таныстырады. Ол Халықаралық гуманитарлы-техникалық университетінде білім алған. Ағылшын тілі пәнінің мұғалімі.
– Мемориал жайлы қызықты деректермен бөліссеңіз…
– Әрбір стелла әр тарапқа қаратып тұрғызылған құлпытастарға ұқсайды. Жоғары жағы кеңейе келіп, шөміш пішінінде түйісетін стеллалар қобыз бейнесін көрсетеді. Оның түйісер түбіндегі орталық тесігінде 40 металл түтік бар. Олар жел соққан кезде қобыз сарынымен үндес дыбыс шығарады. Аңыздарда айтылған тәрізді Қорқыт ата мазарында соққан желге үн қосатын қобыз қойылған.
– Әрбір стелла әр тарапқа қаратып тұрғызылған құлпытастарға ұқсайды. Жоғары жағы кеңейе келіп, шөміш пішінінде түйісетін стеллалар қобыз бейнесін көрсетеді. Оның түйісер түбіндегі орталық тесігінде 40 металл түтік бар. Олар жел соққан кезде қобыз сарынымен үндес дыбыс шығарады. Аңыздарда айтылған тәрізді Қорқыт ата мазарында соққан желге үн қосатын қобыз қойылған.
– Туристерге Қорқыт ата кешенін сіз таныстырады екенсіз. Олардың басым бөлігі қай елден келеді?
– Мемориал кімді болсын тамсандырмай қоймайды. Сондықтан бұл жерге ат басын бұратындардың қарасы қалың. Өз елімізден бөлек шетелдің азаматтары арнайылап келіп жатады. Иә, маған тікелей берілген жауапкершілік осы. Келушілерге кешенді аралатып, таныстырып өтемін. Туристердің көпшілігі Германия, АҚШ, Қытай, Түркия, Франция елдерінен келеді.
– Былтыр қанша “қонақ” келді?
– Жоғарыда атап өткенімдей, бізге көп турист келеді. Барлығына егжей-тегжейлі түсіндіреміз. Бастысы, ұлттық нақыштағы киіммен қарсы алып, ерекшелігімізді көрсетеміз. Жалпы шетелден 400-ге жуық турист келді.
– Өзге тілдерде еркін сөйлейді екенсіз…
– Үш тілді еркін меңгергенмін. Орыс, ағылшын тілдерінде экскурсия жүргіземін. Тіл меңгеру оңай емес, дегенмен барлығына да алдымен қызығушылық таныту керек.
– Қандай іс-сапар болсын басы-қасында өзіңіз жүресіз. Қиындық тудырмай ма?
– Жұмысым қатты ұнайды. Азанда барып, кешке қайту керек деген қағида жоқ. Іс-сапарға қай кезде бару керек, сол уақытта шығамыз. Қызығушылықпен, жақсы көріп істеген істің ерте-кеші болмайды деп ойлаймын. Өзге адамдармен танысамын, достарым көбейеді. Білмегенімді біліп, ерекше ақпаратқа қанық болатын кездер болады.
– Бірыңғай ұлттық киім киесіз. Арнайы тіктіресіз бе? Ұлттық нақыштағы әшекейге де қызығушылығыңызды байқадық…
– Ұлттық киім киіп жүрген ұнайды. Экскурсия жүргізуге арнайы тіктірілген униформаларымыз бар. Қамзол, кәжекей кигенде көптеген адамдар қызығып бірге фотоға түсіп жатады. Қазақы нақышта жасалған әшекейлер көп. Ұлттық бұйымдарды тағып, неге туристердің қызығушылығын тудырмасқа (күліп)?!
– Оқырманды қуантатын қандай жаңалықтарыңыз бар?
– Қорқыт ата кешенін қайта жаңғырту жобасы жүзеге асты. Ескерткіш заманауи бейнеге енгелі мұнда тәу етіп келушілер қатары еселеп артты. Қайта жаңғыртудан соң ескерткіш еңсесі 12 метрге, ол орналасқан жердің өзі (тұғыры) 2,5 метрге биіктеді. Бұған қоса, амфитеатрды жағалай бауырлас түркі елдерінің туы немесе ұлттық нышандары сап түзеді. Оған екі жылда бір мәрте өткізілетін «Қорқыт және Ұлы дала сазы» өнер фестивалі кезінде тутұғыр орнатылды. Бұрынғы ескі темірбетон материалдарды мрамор мен ұлутастар ауыстырды. Ал «Батыс Еуропа-Батыс Қытай» автожолынан арғы бетіндегі «Қорқыт ата зиярат ету орталығынан» осы ескерткіш кешенге дейінгі, одан «Ақсақ қыз» кесенесіне дейінгі аралыққа жүргіншілер жолы салынып, жарықтандырылып, аумақ түгел абаттандырылды.
– Әңгімеңізге рақмет!
Сұқбаттасқан:
Мөлдір САБЫРЖАН
Мөлдір САБЫРЖАН