СУ ТАСҚЫНЫ МЕН СУ БАСУ ҚАУПІ БАР АУМАҚТАРДА ТҰРАТЫН ХАЛЫҚТЫҢ ЖАСАЙТЫН ІС ӘРЕКЕТТЕРІ МЕН МІНДЕТТЕРІ

- күрделі құрылыстарды тек мемлекеттік өкілді органдардың рұқсаты бойынша салы­ңыз;

- қауіпті жерде уақытша тұратын орындарды жасамаңыз;

- азық-түлік, су, қажетті заттардың, дәрі-дәрмектердің және құтқару құралдарының қорын алдын ала қарастырыңыз;

- құжаттарды дайындаңыз, егерде жас бала­ларыңыз болса, оларға аты-жөні, туылған жылы және мекен-жайы көрсетілген бирка жасаңыз;

- өздеріңізге жақын орналасқан қауіпті орынды және оған жететін қысқаша жолды белгілеңіз;

- хабарландыру дабылдарына, гидрометео мәліметтеріне назар аударыңыз;

- жергілікті атқарушы органдарынан көшіру-жиналу пунктінің мекен-жайын анықтап алыңыз.

- газ және электр қуаты көздерін сөндіріңіз, құнды заттарды қауіпсіз орынға көшіріңіз;

- электр энергиясының қосымша көздерін, алғашқы көмек көрсету құралдарын, су және азық-түлік қорын, радиоқабылдағыштарын, от жағу үшін спирттік плиталарды және дабыл беру үшін электршамдарын дайындап қойыңыз, автокөліктердің бактарын маймен толтырыңыз;

- егер уақытыңыз болса, үйіңізді (пәтеріңізді) қорғауға шаралар жасаңыз (есік-терезелерді мықтаңыз, жоғарғы қабаттарға, үйдің төбесіне, шатырларға үй заттарын, ауыл шаруашылығы құрал­дарын, жем-шөпті қауіпсіз орындарға көші­ріңіз);

- электр құралдары мен желілерді, газды судан қорғауға шаралар қолданыңыз;

- көлікпен немесе жаяу болсын биік жерлерге орналасыңыз;

- басқару органдарының қауіпсіз жерге көшіру туралы хабарландыруы мен ескертулерін мұқият орындаңыз;

- көшіру туралы хабарды алысымен міндетті түрде көшіру-жиналу пунктіне барыңыз;

- пәтерден (үйден) шығар алдында өзде­ріңізбен бірге қажетті құжаттарды, құнды заттар мен ақшаларыңызды, бірінші кезекте қажет болатын заттарды және 2-3 тәулікке жететін азық-түлік пен суды алып шығыныз;

- қауіпсіз аймақтарға жіберу үшін, осы аудандарда орналасқан көшіру-жиналу пункттеріне барыңыз;

- үйдегі малдарыңызға ен салып, көшіру-жиналу пункттеріне айдап келіп, ­жауапты адам­дарға тапсырыңыз, малдар да қауіпсіз аймаққа көші­ріледі;

- көшіру жиналу пункттерінің әкімшілігінің барлық нұсқауларын орындаңыз;

- төмен орналасқан жерден тез арада кету қажет, егер су басқан ауданнан шыға алмасаңыз, жоғарғы қабатқа, шатырдың үстіне, биік ағаштарға орналасыңыз;

- басқару органдарының тиісті нұсқаулары келгенге дейін қауіпсіз орындарыңызда қалыңыз;

- су ағынынан өз бетінше өтуге әрекет жаса­маңыз. Су ағынының 15 см тереңдігі адамға қауіпті, ал 50 см тереңдігі әдетте көліктердің қозғалысын қиындатып, өте қауіпті болады;

- қолдағы бар құралдарды: пластикалық заттарды, резинадан жасалынған баллондарды, ағаштарды және т.б. пайдаланып, судан шығу амалын қарастырыңыз;

- көмек қажет болған жағдайда, үрейленбей, тыныштық сақтап, апат белгілерін беріңіз (жалау­шалар, көліктің дыбыс белгілері, оқ атыңыз, от жағыңыз);

- суда қалып қойсаңыз, үстіңіздегі ауыр киім мен аяқ киімдерді шешіңіз. Су баспаған учаскелерге ағын судың бұрышына туралап жүзу қажет, жүзу кезінде, су астындағы және судың бетіндегі қауіпті заттардан сақтаныңыз;

- зардап шеккен адамдарға шұғыл меди­циналық көмек қажеттігі кезінде, су мен азық-түліктің жоқтығы кезінде, жағдайдың кауіптілігі кезінде немесе құтқарушылардан көмек келе­тіндігі туралы күдіктенсеңіз, су басқан аумақ­тардан көшіру әрекеттерін жасау керек.

Өз үйіңізді мұқият тексеріңіз:

- фундаменттің тұтастығын;

- қабырға, терезе, еденнің бүтіндігін;

- газ және электр жүйелерін;

- улы жыландардың болмауы мүмкіндігін;

- зақымданған электр, газ жүйелерін қосуды мамандарға тапсырыңыз;

- үйдің тұрақтылығына күдіктенсеңіз, үйдің ішінде қалмаңыз;

- азық-түліктің жарайтындығын тексеріңіз, суды қайнатып ішіңіз

- ашық от көздерін пайдалану қауіптігін есте сақтаңыз;

- су тасқыны дүние мүліктеріңізге үлкен шы­ғын келтірсе, жергілікті атқарушы органдарынан көмек сұраңыз.