Вакцинаға қатысты 10 сұраққа жауап
Қазақстанда коронавирусқа қарсы Спутник V және QazVac вакциналары ғана мақұлданған, деп жазады Informburo.kz. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Биологиялық қауіпсіздік проблемалары ғылыми-зерттеу институты базасында өндірілген QazVac вакцинасы өңірлерге жеткізіле бастағанын, отандық екпе өндірісін ұлғаятынын атап өтті. QazVac-тың алғашқы 50 мың дозасы «СҚ-Фармацияның» хабтарына таратылып, одан әрі барлық өңірдегі денсаулық сақтау басқармаларының қоймаларына жеткізіледі. Мемлекет басшысы Қазақстан әлем бойынша өз вакцинасын шығарған бірнеше елдің қатарында екенін айтып, екпені әзірлеген ғалымдар мен мамандардың бәріне алғыс айтты.
№1. QazVac қайда шығарылады?
Вакцинаны биологиялық қауіпсіздік мәселелері ғылыми-зерттеу институтының мамандары жасаған. 50 мың дозадан тұратын алғашқы партиясы сол жерде шығарылды. Институт 500 мың дозаға дейін вакцинаның субстанциясын дайындай алады, бірақ толық әзірлеу қуаттылығы айына 50 мың дозаға ғана жетеді. Қазақстанға вакцина көптеп қажет болған соң үкімет айына жарты миллион доза шығара алатынТүркиядағы Atabay компаниясымен келіссөздер жүргізіп жатыр. Яғни, институт дайын затты Түркияға жібереді. Олар вакцинаны бөтелкеге құйып, орап, Қазақстанға қайтарады.
№2. Биофармацевтика зауыты не үшін қажет?
Премьер-министрдің орынбасары Ералы Тоғжанов QazVac вакцинасы екі-үш ай ғана Түркияда құйылатынын мәлімдеді. Оған дейін Жамбыл облысының Гвардейский ауылында биофармацевтикалық зауыт салынып бітеді. Тоғжановтың сөзінше, жыл соңына дейін зауыт қуаты артып, айына 500 мың доза вакцина өндіруге жетеді.
№3. Вакцинаны таңдауға бола ма?
Иә. Қазақстанда коронавирусқа қарсы Спутник V және QazVac вакциналары мақұлданған. Азаматтар екеуінің бірін таңдап, қалағанын салдыра алады.
№4. QazVac тіркелген бе?
QazVac вакцинасы әзірге Қазақстанда уақытша тіркеуден ғана өтті. Үкіметтің № 850 қаулысына сәйкес, вакцина бақылауда, тестілеудің үшінші кезеңі аяқталғаннан кейін оң нәтижелер алынған жағдайда тағы бір маңызды талдау жүргізіледі. Содан кейін ғана вакцинаға тұрақты тіркеу беріледі.
Отандық вакцина Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының тізіміне енгізілген.
№5. QazVac қанша компоненттен тұрады?
QazVac-ты егу Спутник V вакцинасына ұқсас. Ол да екі компоненттен тұрады. Азамат өз еркімен егу пунктіне келіп, дәрігердің қарауынан өтіп, сауалнама толтырған соң ғана коронавирусқа қарсы вакцина ала алады. Екінші дозаны 21 күннен кейін алу қажет.
№6. Кімдерге вакцина алуға болмайды?
Вакцина 18 жасқа дейінгі балаларға, жүкті және бала емізетін әйелдерге салынбайды. Препараттың жеке компоненттеріне және бұрын салынған вакциналарға аллергиясы бар адамдарға қарсы көрсетім бар. Жұқпалы аурумен ауыратын, дене қызуы жоғары адамдарға уақытша салынбайды. 65 жастан асқан адамдарға екпе салдыруға шектеу қойылмайды.
Коронавируспен ауырғандар алты ай өткен соң ғана вакцина алу қажет.
№7. Вакцина алғаннан кейін қандай жанама әсерлері болуы мүмкін?
Дәрі-дәрмек, медициналық бұйымдар, медициналық техниканы сараптау ұлттық орталығы QazVac тазартылған препарат және жақсы орнығатынын мәлімдеді.
Вакцина салған жерде ауырсыну, ісіну және қызару дамуы мүмкін. Вакцина алған кей адамдарда әлсіздік, шаршағыштық, дене қызуының көтерілуі болуы мүмкін. Мұндай жанама әсерлер үш күннен аспайды. Басқа вакциналар секілді аллергиялық реакциялар сирек пайда болуы мүмкін. Барлық адамда екпе алғаннан кейін жанама әсерлер бола бермейді. Ешқандай әсер болмауы қалыпты жағдай.
№8. QazVac коронавирус штамдарына қарсы тұра ала ма?
Биологиялық қауіпсіздік проблемалары ғылыми-зерттеу институтының бас директоры Күнсұлу Закария QazVac мутацияланған кез келген вирусқа қарсы тұра алатынын мәлімдеді. Оның сөзінше, инактивтелген вакцина толығымен вирус бөлшегінен жасалған. Онда вирус құрамындағы ақуыздардың барлық спектрі бар. Сондықтан қазақстандық вакцинаны алғаннан кейін пайда болатын иммунитет мутацияға ұшыраған кез келген вирусқа қарсы тұра алады, дейді Күнсұлу Закария.
Алайда QazVac коронавирус штамдарына қатысты зерттелмеген. Зерттелсе де, нәтижесі әлі жария етілмеді.
№9. QazVac салдырған соң антидене қанша уақыт сақталады?
Қазақстандық ғалымдар QazVac вакцинациясынан кейін антиденелер қанша уақытқа дейін сақталатыны жайлы нақты мәлімет ұсынбады. Биологиялық қауіпсіздік проблемалары ғылыми-зерттеу институтының бас директоры Күнсұлу Закария вакцина алған ғалымдарда тоғыз ай ішінде иммундық жауап жоғары деңгейде сақталғанын айтқан болатын.
№10. QazVac тиімділігі қандай?
Бастапқыда ресейлік Спутник V вакцинасының тиімділігі 91,6%-ды құрады. 21 сәуірде вакцина әзірлеушілер тиімділігін 97,6% деп таныды.
Қазақстандық вакцинаға келер болсақ, Денсаулық сақтау бірінші вице-министрі Марат Шоранов бірінші және екінші клиникалық кезеңдерде QazVac тиімділігі 96%-ды құрағанын мәлімдеді. Клиникалық зерттеулерге 3 мың ерікті қатысқан.