ЖАЙСАҢ ҒҰМЫР

Ш.Құттаяқов 1949 жылы дүниеге келген. Көпбалалы қарапайым жұмысшы отбасынан шыққан. Бір үйдегі 10 баланың үлкені еді. Көпшіл бауырмалдығы осыдан шығар, бәлки. Мектеп қабырғасында жүргенде газетке жақын болып өлең, мақала жазып аудандық газетте көріне бастайды. 1967 жылы орта мектепті бітіріп, әскер қатарына алынды. Әскери округтің газетінде де мақалалары жарық көрді. Әскерден оралып, 1970 жылы Қазақ мемлекеттік университетінің «Журналистика» факультетіне оқуға түсіп, студенттік жылдарда жазған мақалалары, әңгіме, эсселері жастар газеті «Лениншіл жаста» (қазіргі «Жас алаш») жиі жарияланып тұрды. Қаламы да, қадамы да жүйрік, кең тынысы қалыптасып келе жатқан жас журналист ретінде өзіне назар аударта бастады. Ол оқу бітірмей тұрып 1975 жылы соңғы курста сол «Лениншіл жасқа» қызметке алынды. Барлық жерде тез сіңіп, көпшілікпен тіл табысып жора-жолдас болып кету – Шәкеннің мінезі еді. Бауырмалдығы да, қамқорлығы да жетіп жатты. Өзінің бауырларын қасына жинады. Қарындастары Алматыда оқып мамандық алып шықты, інілері де ағасын сағалап барып оқуға түсті. Оқуларын аяқтап ауылға келгендері бар, сол Алматыда қалғандары бар. Қазір Алматыда бауырлары тұрып жатыр. Ол «Лениншіл жастан» кейін «Қазақстан коммунисі»(«Ақиқат») журналында қызмет етті. Оның журналистік қарымы, таланты «Қазақ әдебиеті» газетінде де мейлінше жарқырай көрінді. Қоғамдық мәні бар ауқымды өткір мәселелер көтерген толғамды мақалалары бірінен соң бірі шығатын. Очерктермен талай жақсының жақсылығын паш етті. Пьесалары қазақ радиосында қойылып, алтын қорға өтті. Қолында өткір қаламынан басқа билігі жоқ журналист қаншама адам тағдырына араша да түсті. Ұшқыр қаламы талайға қамқор болды. Республиканың белгілі журналистерінің қатарына қосылды. Журналистика саласында еңбек еткені еленіп, «Құрмет» орденімен марапатталды. 1987 жылы Қазақстан Жазушылар одағының лауреаты атанды. 1985-1987 жылдары шағын пьесалары «Қазақ радиосында» алтын қорға өткізілді. 1990 жылдары Журналистер одағы сыйлығының иегері болды. 1991 жылы Қазақстан Республикасы Президентінің қолынан Алғыс хат алды. 1993 жылы қала әкімшілігі дайындаған бас жүлдені жеңіп алса, 1990-1996 жылдары Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің баспасөз қызметінің бас сарапшысы, 1996-1997 жылдар аралығында журналистика саласында бірнеше бәйгені жеңіп алды. Бірнеше кітабы жарық көрді. «Сәлиманың көктемі», «Президенттік билік Егемендіктің ақ жолы», «Қазаннан қақпақ кетсе», тағы басқа шығармалары жарық көрді. Өзі оқып шыққан Қазақ мемлекеттік университетінің «Журналистика» факультетіне шәкірттерге бірнеше жыл дәріс берді. 1996-1998 жылдары «Қазақ ақпарат агенттігі» директорының орынбасары, 1998-1999 жылдары Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сотының баспасөз қызметінің басшысы лауазымдарын атқарды. Осылайша тынымсыз ізденісімен, еңбекқорлығымен танымал ірі тұлғалы публицист деңгейіне көтерілді. 1990 жылы Қазақстан Республикасы Президентінің аппараты алғаш құрылғанда алдыңғы қатарда қызметке шақырылды. Делегация құрамында болды. Ел көрді, жер көрді, жақсымен жолдас болды. 1999 жылы жүрек-қан тамыры ауруынан көз жұмды. Бірге жүрген жанашыр достары Сыр бойына жанжақтан келіп мәңгілік мекеніне шығарып салды. Қызмет жасаған ұжымдары мен қаламгерлер қауымы, жалпы халық республикалық газет-журналдарда, облыстық, аудандық басылымдарда көңілқос білдірді. Сіз біздің мәңгі жүрегіміздесіз, Шәке! Ақын ағасы Мәскеубек Әлмұратұлы «Ақсұңқары ауылымның» атты өлеңінде былай деп жырлайды.

«Ақсұңқары ауылымның,

Шарықтай шыңға ұштың да.

Ажалдың оғы тиді де,

Қара жерді құштың ба?

Жарты ғасыр жер басып,

Тіліңе салдың барыңды.

Еңбегің босқа жоғалмай,

Еркіндеп жүрдің халқыңды.

Темір қанат кезіңде,

Тереңнен іздеп маржанды.

Керегін іздеп өзіңе,

Тәрік қып түпсіз арзанды.

Иманың болсын саған дос,

Сағынып сені жүруші ем.

Амал бар ма жазмышқа,

Жатқан жерің болсын кең».

Алматы қаласынан Қорғанбек Аманжол:

«Қоңынан ет кесетін жақын жанға,

Апарған бізді бастап Байқоңырға,

Қайран дос Құттаяқов Шәкизада» деп тебіренеді.

2019 жылы Шәкизада досымыздың 70 жылдығын ескерусіз қалдырмаймыз деп ақын-жазушы Заманбек Әлдешов, «Егемен Қазақстан» газеті АҚ президенті болған Сауытбек Абдрахманов, журналистика саласының майталманы Ағайдар Ысымов Сыр еліне келген еді. Қарымды қаламгер, ақын Шаһизада Әбдікәрімов ағасының 70 жылдығына дайындықты бастап та кеткен болатын. «Қаламына қанат біткен» атты ғылыми конференция ұйымдастырылды. Аудандық мәдениет үйінде «Сәлиманың көктемі» атты кітабының тұсаукесері өтті. Соңынан мейрамханада ас берілді. Кітап көрмесі ұйымдастырылып, кітаптары, басқа да материалдар қойылды. 30 жыл Алатау-Арқа даласын шарлап бір кезде белгісіз бала болып арманға аттанған жас жігіт туған жеріне ел таныған азамат болып оралды. Соңғы қызметі Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты Баспасөз қызметінің басшысы болды. Ұлы көшпен Астанаға келіп «Қазақ ақпарат» газетінің тілшілер қосын ұйымдастырды. Жас Астана жайлы жазған толғамды дүниелері сол кезде әкімшілік тағайындаған бас жүлдені жеңіп алды. «Егемен Қазақстан» газеті 2012 жылы 8 мамырда ұйымдастырған «Көзден кетіп көңілде қалғандар» атты еске алу кеші өткізілді. Еске алу кеші алғаш Астана құрылған жылдан бастап соның тыныс-тіршілігін қаламына арқау еткен, өздері бүгінде өмірде жоқ дарынды журналистерге арналды. Соның бірі Шәкизада Құттаяқов. Бағалы және ақшалай сыйлықтар баласына табыс етілді. Шәкен, сенің екінші өмірің артыңда қалған жақсы атыңмен, қағазға түсірген хатыңмен, ұрпағыңмен, шығармашыл мұрагерлеріңмен жалғасып жатыр.