Ресми құжаттарға апостиль қоюдың тәртібі мен шарттары
Жаһандану үдерісі мемлекеттер арасындағы құқықтық қарым-қатынастарды тереңдетіп, түрлі ресми құжаттарды шетелде пайдалану қажеттілігін арттырды. Мұндай құжаттардың халықаралық деңгейде танылуын қамтамасыз ету үшін 1961 жылғы Гаага конвенциясына сәйкес апостиль қою механизмі енгізілді.
Апостиль – құжаттың шыққан елінде ресми екенін растау мақсатында қойылатын арнайы мөртаңба. Ол құжаттың заңдылығын растайды, бірақ оның мазмұнын тексермейді. Қазақстан Республикасы 2000 жылдан бастап Гаага конвенциясына қосылған және осыған сәйкес апостиль қоюды жүзеге асырады.
Апостиль қою үшін келесі шарттар орындалуы тиіс:
- - Құжат апостиль қоюға жататын құжаттар тізіміне енуі тиіс;
- - Құжат шетелде пайдаланылатын мемлекетте Гаага конвенциясына мүше болуы керек;
- - Құжаттың түпнұсқасы немесе нотариалды расталған көшірмесі болуы қажет;
- - Құжатта түзетулер немесе жойылған жазбалар болмауы тиіс.
Апостиль – халықаралық құқықтық танымның тиімді тетігі. Қазақстанда апостиль қою тәртібі нормативтік-құқықтық негізге сай реттелген және азаматтар мен заңды тұлғалардың шетелде ресми құжаттарды қолдануын жеңілдетеді. Осы механизмнің дұрыс әрі тиімді қолданылуы заң үстемдігін қамтамасыз етуде маңызды рөл атқарады.
Д.Асылбекова,
Байқоңыр қалалық сотының бас маманы
