Әлемде азық-түлік бағасы 60 жылдан бері ең жоғары деңгейге жетті
Әлемде азық-түлік бағасының өсуі 1970 жылдардан бергі ең жоғары деңгейге жетті. Билік азық бағасының бұлай күрт өсуіне алаңдаушылық білдіреді және нарықты бәсеңдетудің жаңа жолдарын іздеуде, деп хабарлайды Bloomberg.
Біріккен Ұлттар Ұйымының Азық-түлік және ауыл шаруашылық ұйымының (ФАО) мәліметтері бойынша, тамызда азық-түлік тауарларының әлемдік бағасы өткен жылмен салыстырғанда 33 пайызға қымбаттап, 60 жылдағы рекордты жаңартқан. Бұған негізгі себеп өсімдік майы, дәнді дақылдар мен ет бағасының өсуі болды. Бағаның өсуіне жаһандық жылынудың әсерінен болған ауа райының қолайсыздығы да әсер етті, себебі көптеген елдерде бұрын соңды болмаған құрғақшылық болды. Пандемиядан кейін экономиканың белсенді қалпына келуі жүк тасымалдау мен тыңайтқыштардың құнын арттырды және жеткізу тізбегін бұзды. Бұған қоса, көптеген елдер карантин тоқтатылғаннан кейін жұмыс күшінің тапшылығына тап болды. Алтын-валюта қорының сарқылуына байланысты бірқатар штаттар өнімдерді аз мөлшерде импорттауға кірісті.
Үкімет Еуропадан Түркияға және Үндістанға азық-түліктерді гуманитарлық көмек ретінде таратуда және сатушыларды дағдарыстың тұтынушыларға әсерін азайту үшін бағаны төмендетуге және сауда ережелерін өзгертуге итермелейді. Азық бағасының өсуі барлығынан қатты азық-түлік үй шаруашылығының шығынының негізгі элементі болып табылатын дамушы елдерде байқалады. Алайда мамандар билік жағдайды бір реттілікке келтіре алмайды дейді.
"Билік біраз уақыт араласып, тұтыну бағасын төмендетуге міндеттеме ала алады. Бірақ олар мұны үнемі жасай тұра алмайды", – дейді Вашингтондағы Петерсон халықаралық экономика институтының аға ғылыми қызметкері Каллен Хендрикс.
Сонымен қатар билік халық тарапынан туған наразылықпен күресуге мәжбүр. Азық-түлік инфляциясы Азияда, Таяу Шығыста және Африкада бірқатар толқуларға себеп болды, ал Кубадағы тапшылық әсері ондаған жылдардағы ең үлкен наразылық акцияларын тудырды.
Ұлыбританиядағы Уорвик университетінің ғаламдық тұрақтылық жөніндегі аға ғылыми қызметкері Аластер Смит Тунисте, Ливияда және Египетте төңкерістерге әкелген 2011 жылғы наразылық акциясына қарағанда, қазір Таяу Шығыс тұрғындарына азық-түлік сатып алу әлдеқайда қиын екенін айтты.
"Астық бағасы қазіргі уақытта тарихтың көп бөлігінен гөрі қымбат", – деді ол.
