"Отбасы Банкі" салымшыларына қорға біржолғы төлемдері бар депозиттерді аударуға рұқсат етілді

"Отбасы Банкінің" салымшыларына Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан (БЖЗҚ) біржолғы зейнетақы төлемдері (ЭЗТ) арқылы депозиттерді аударуға рұқсат берілді. Осылайша 240 мыңға жуық салымшыа алты жыл бойы депозитте қаржысын сақтайды және жинақтай алады. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі хабарлайды.

"Отбасы банкінің ("Бәйтерек" холдингінің еншілес ұйымы) 240 мыңға жуық салымшысы қуанышты жаңалық алды. Оларға алты жыл бойы депозитте ЭПО сақтауға және жинақтауға рұқсат етілді. Сондай-ақ енді ЕПҰ-дағы салымдарды ерлі-зайыптыларға және жақын туыстарына беруге болады", – делінген баспасөз хабарламасында.

Бұрын "Отбасы Банкінің" салымшысы салымын зейнетақының артығымен толтырса, оны үш жыл ішінде пайдалануға тиіс еді. Сөйтіп бұл жинақ шотын несиеге айналдырып жүретін.

"Егер банк клиенті мұны көрсетілген мерзімде жасамаса, онда оның барлық артық зейнетақысы БЖЗҚ-ға қайтарылатын еді. Депозит олардың жақындарына тағайындалған кезде, осы депозитте бар біржолғы зейнетақы төлемдері зейнетақы қорына қайтарылды", – деп түсіндірді банк. 

Зейнетақы жинақтарын пайдаланудың жеткiлiктi деңгейлерi жыл сайын артып отырған. Сондықтан үш жылдан кейiн Бiрыңғай зейнетақы қорындағы депозиттен қайтарылған артық зейнетақыны қазақстандықтар пайдалана алмай қалу қаупі бар екені атап өтілді.

"Отбасы банкіндегі барлық депозит, соның ішінде біржолғы зейнетақы төлемдері бар салымдар үшін жыл сайын 20% көлемінде мемлекеттік сыйлықақы есептеледі (жыл ішінде 200 АЕК-тен аспайтын жинақ сомасы үшін). Заңға сәйкес үш жыл ішінде депозиттен ақша алынып, жабылса, мемлекеттік сыйлықақы бюджетке қайтарылады. Сондықтан инвесторларда есептелген мемлекеттік сыйлықақыдан айырылып қалу қаупі болды. Осы зардаптардың жиынтығында азаматтардың 3 жыл ішінде тұрғын үй мәселесін, оның ішінде зейнетақының артығын пайдалана отырып шешуге уақыты болмайды. Расында да, статистикалық мәліметтерге сенсек, депозитке қажетті бастапқы жарнаны жинақтап, төмен мөлшерлемемен несие алу үшін банк клиенттеріне орта есеппен алты жыл қажет", – делінген хабарламада.

"Отбасы Банкіндегі" депозиттер бойынша артық зейнетақыны сақтау және жинақтау мерзімі ақша жинақ шотына түскен күннен бастап есептеледі.

"Қазақстандықтар алғаш рет 2021 жылдың 16 желтоқсанында "Отбасы банкіндегі" депозиттерін зейнетақының артығымен толықтыру мүмкіндігіне ие болды. Ал 2024 жылдың 17 желтоқсанында, үш жылдан кейін олардың көпшілігінде біржолғы зейнетақы төлемдері зейнетақы қорына оралу қаупі болды. Енді олар алаңдамай, тағы үш жыл бойы қаражат жинауды жалғастыра береді", – деді банк.

Ендігі жаңашылдықтардың қатарында ерлі-зайыптыларға және (немесе) жақын туыстарына ЕПҰ-дағы салымды беруге рұқсат етілгені.

"Бұған дейін бұл опцияға өмір сүру жағдайын жақсарту үшін біржолғы зейнетақы төлемдерін пайдалану ережелерімен тыйым салынды. Жақын туыстарға: ата-аналар, балалар, асырап алушылар және асырап алынғандар, толық және толық емес аға-інілер, ата-әжелер, немерелер (Қазақстан Республикасының "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы кодексіне сәйкес) жатады. Бұл жағдайда тағайындауға тек бір рет рұқсат етіледі. Мысалы, күйеуі осы бойынша біржолғы зейнетақы төлемдері бар депозитін әйеліне аудара алады. Міне, осылай аударымдар аяқталады", – делінген банк хабарламасында.

Осылайша, анасы енді қызына мұндай депозитті аудара алмайды. Азаматтардың баспана мәселесін шешуге қолдау көрсету үшін "Отбасы банкі" индустрия және құрылыс министрлігіне тиісті ұсыныстарын жолдады. 

"Бұл басқарма тұрғын үй жағдайын жақсарту мақсатында біржолғы зейнетақы төлемдерін пайдалану ережелеріне өзгерістер енгізді. Түзетулер жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн өткен соң күшіне енеді", – деді "Отбасы банк".

Сондай-ақ бүгінде "Отбасы банкіндегі" депозитті зейнетақы қаражатының есебінен толықтыру – азаматтар арасында ең танымал жүйе. Осы ретте тұрғын үйді тікелей сатып алу бойынша – 317 970 өтініш және "Отбасы банкіндегі" несиелердегі берешекті өтеу бойынша 194 258 қаралды. 

"240 мыңға жуық қазақстандық кейіннен өз үйін немесе пәтерін сатып алу үшін "Отбасы банкіндегі" депозиттеріне бірыңғай зейнетақы төлем аударған", –  деді баспасөз қызметі.

Еске салайық, бұған дейін сарапшылар тобы ұсынған келесі өзгеріс – БЖЗҚ-ға жұмыс берушілер құятын міндетті зейнетақы жарнасын қолдану жүйесін өзгерту. Бүгінде жұмыс беруші әр қызметкер үшін БЖЗҚ-ға қосымша 5% көлемінде жарна құйып отыруы керек. Сарапшылар жалақы көлемінің 4%-ын жеке зейнетақы шотына аударуды ұсынады. Қазір жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарнасы БЖЗҚ-дағы ортақ есепшотқа түсіп отырады. Сондықтан қолданыстағы зейнетақы жүйесінде шотында ақшасы таусылған адамдарға қатысты қатер ескерілмейді дейді. Мәселен, азаматқа 89-90 жасқа дейін тұрақты түрде зейнетақы төленіп отырса, бұдан кейін ұлттық төлем жүйесінен берілетін төлем тоқтайды. Сәйкесінше азаматтар 90 жастан асқан соң зейнетақы төлемінсіз қалуы мүмкін.